Samuël

Betekenis van de naam Samuël

In 1 Samuël wordt als betekenis van de naam gegeven: "ik heb hem God afgesmeekt".

Voornamen

Mannennamen afgeleid van Samuël :
Sam, Samie, Samme (Fries), Sammie, Sammy, Samo (Tsjechiesch), Samuel, Samuël, Samvel (Armeens).

Vrouwennamen afgeleid van Samuël:
Sam, Samantha, Sami, Samina, Sammie, Sammy, Samuela.

Samuël

De twee bijbelboeken waarin over Samuël wordt verteld, zijn naar hem genoemd: 1 en 2 Samuël. Daarin lezen wij over de beslissende rol die de grote religieuze leider Samuël speelt in de overgangsperiode tussen de rechters en de koningen van Israël


Geboorte van Samuël

Samuël's moeder, Hanna, en haar man, Elkana, kunnen geen kinderen krijgen. Daarom gaat Hanna tijdens het oogstfeest naar de tempel, waar de oude profeet Eli op dat moment de priesterdienst vervult. Zij smeekt JHWH om een kind en belooft dat het aan Hem zal worden toegewijd. Als Eli echter de oude vrouw zo heftig haar lippen ziet bewegen zonder geluid voort te brengen, meent hij dat ze dronken is en gebied haar weg te gaan. Maar zij legt hem haar verdriet voor. Na één jaar wordt dan inderdaad Samuël geboren te Rama in Ephraim. Zijn naam wordt uitgelegd als: "want ik heb hem JHWH afgesmeekt". Dit kan rond 1015 voor Christus gebeurd zijn. (zie 1 Samuel 1).


Samuël komt in dienst bij hoge priester Levi

(zie 1 Samuël 1 en 2)
Als het kind drie jaar is geworden en van de moederborst af is, brengt Hanna hem naar het heiligdom in Silo, zoals zij beloofd heeft. Het jongetje wordt knecht en leerling van Eli.


De roeping van Samuël

(zie 1 Samuël 3: 1 - 21)
Beroemd is het verhaal, hoe JHWH voor het eerst het woord tot hem richt.
Eenmaal in dienst van de hoge priester Eli wordt Samuël door JHWH geroepen. Tot drie maal toe hoort hij zijn naam roepen en denkt dat Eli hem roept. Dan is het voor Eli duidelijk dat het JHWH is die roept en geeft Samuël de raad als hij de stem weer hoort te antwoorden met de tekst: "Spreek Heer uw dienaar luistert".
Dan ontvangt Samuël de opdracht als rechter te gaan optreden.

Daarna volgen een aantal merkwaardige verhalen over de lotgevallen van de Ark van het Verbond.
Over hoe de Ark door de Filistijnen wordt buitgemaakt, overal kwalen en onheil teweegbrengt en ten slotte naar Kirjat-Jearim in Israël wordt teruggezonden, waar ze blijft tot David haar naar Jeruzalem zal overbrengen.

(zie 1 Samuël: 9: 1 -27) of (1 sam 8: 6 -10, 27)
Wanneer Samuël oud geworden is, stelt hij zijn zonen aan als rechters over Israël. Maar omdat zij niet de wegen van hun vader bewandelen, uit zijn op hun eigen voordeel en het recht verkrachten, smeekt het volk om een koning. Samuël is het daar eerst niet mee eens, want eigenlijk is JHWH de enige koning van Israël. Hij waarschuwt het volk en wijst uitvoerig op de negatieve aspecten van het koningschap. Maar nadat hij JHWH in zijn gebed om raad heeft gevraagd, moet hij ten slotte toch toegeven.


Samuël; zalft Saul tot eerste koning van Israë

De eerste koning van Israë is Saul. Over zijn keuze bestaan niet minder dan drie verschillende versies. Volgens de eerste versie (9,1-10,16), waarschijnlijk afkomstig uit Betel, wordt de boerenzoon Saul, die met kop en schouders boven allen uitsteekt, door Samuël op bevel van JHWH tot koning gezalfd, wanneer hij met een knecht op zoek is naar de weggelopen ezelinnen van zijn vader Kis. De tweede versie (10,17-27), van Mispa, vertelt dat Samuël het volk ter verkiezing van een koning voor een landdag naar Mispa roept. Daar valt het lot op Saul, die zich uit bescheidenheid eerst verstopt heeft. Maar wanneer hij gevonden wordt, blijkt hij opnieuw met kop en schouders boven allen uit te steken. De derde versie (11), van Gilgal, is historisch gezien de meest waarschijnlijke; zij vertelt dat Saul door het enthousiaste volk tot koning wordt uitgeroepen als gevolg van zijn overwinning op de Ammonieten, waarin hij duidelijk bewezen heeft een charismatische leider te zijn.

Rond 1012 voor Christus wordt Saul door Samuël tot koning gezalfd en wordt die daardoor de leider van het volk.

(zie 1 Samuël 12: 1 - 25)
In dit hoofdstuk legt Samuël getuigenis af van zijn gedrag.


Samuël zalft david tot koning
(zie 1 Samuël 16; 1 -13)
Helaas is al heel gauw duidelijk dat Saul niet de koning die Samuël en dus ook JHWH gewild heeft. Samuël krijgt de opdracht om een nieuwe koning te zalven, waartoe hij David uitkiest, een eenvoudige zwakke herdersjongen.

(zie 1 Samuël 25: 1)
Samuël sterft terwijl David op de vlucht is voor Saul en wordt te Rama bij zijn huis begraven.

(zie Pslam 99: 6)
In Psalm 99 wort Samuël beschreven als een van de grootsten onder de oud testamentische profeten, naast mensen als Mozes en Aaron.

Gedachtenis viering

Feest 20 augustus.

Afbeelding

Wordt Samuël alleen afgebeeld dan heeft hij altijd een baard en lang haar omdat hij als aan JHWH toegewijd persoon niet geschoren werd.
Meestal draagt hij priesterlijke gewaden.
Vaak speelt Samuël in afbeeldingen een rol zoals die in de bijbel wordt beschreven.
In het borduur ontwerp zalft Samuël David tot koning.

Plaquette van Egino Weinert hier te bestellen
(doorklikken "Namenspatronale" en letter S)

Links